De KNVB heeft het initiatief genomen om samen met de overheid het convenant Mensenrechten & Sport te sluiten, een richtlijn voor deelname aan sportevenementen en wedstrijden in omstreden landen.
Wij baseren ons in ons commentaar op het artikel in De Volkskrant van 29 januari 2021 en wat we op diezelfde dag hebben gelezen op de website van de KNVB.
Welke risico’s worden hier met name geraakt? In onze ogen zijn dat het reputatierisico en het integriteitsrisico. Het onderscheid tussen deze twee risico’s is belangrijk. Wordt het accent gelegd op het reputatierisico dan loop je de kans (of het risico) dat het niet meer wordt dan een schaamlap. Wordt met name geredeneerd vanuit de integriteitsrisico’s van de sportbond en de sporter, dan kan het echt iets gaan betekenen. Hieronder gaan we daar dieper op in.
Bij het reputatierisico staat de reputatie van de sportbond centraal. In hoeverre leidt het imago van de bond schade door al dan niet deel te nemen aan een evenement in een land, waar de mensenrechten worden geschonden of waar corruptie aan de orde van de dag is? Daarbij wordt dan waarschijnlijk beoordeeld wat maatschappelijk aan mening heerst over deelname aan het sportevenement en minder wat de eigen waarden en normen zijn. Bekeken wordt wat de mogelijke schade is aan ledenverlies. De kans is dan groot dat een dergelijk convenant een schaamlap wordt, om goede sier te maken met het feit dat men zich gebogen heeft over dit onderwerp. De uitkomst wordt dan meer een rechtvaardiging van wat anders discutabele keuzes zouden kunnen lijken en het ontlopen van discussies.
Bij het opstellen van een dergelijk convenant vanuit het perspectief van integriteit wordt in onze ogen het gesprek op de juiste manier gevoerd. Wat zijn onze normen en waarden? Hoe zijn onze manieren? Wat verstaan we onder maatschappelijk onbetamelijk gedrag? Er zijn verschillende internationaal gepubliceerde min of meer objectieve maatstaven, die landen categoriseren op basis van mensrechten, corruptie en dergelijke. Je zou als bestuur bijvoorbeeld kunnen zeggen dat je niet wlit sporten in landen die bij Freedom Org zijn geclassificeerd als ‘not free’. Wij stellen ook voor dat je dit niet als bestuur alléén beslist, maar voorlegt aan je leden door middel van een uitvraag. En ja, daarmee maak je het jezelf als bestuur niet gemakkelijk. Je weet immers bij voorbaat dat het antwoord nooit 100% eens of 100% oneens zal zijn.
Dit onderwerp kent vele facetten en vraagt om een grondige uitwerking, behalve wanneer voor de schaamlap-aanpak wordt gekozen.
Risk en Sport staat klaar om u hierbij te helpen. Dat kan op verschillende manieren: van inhoudelijke ondersteuning tot in de vorm van procesbegeleiding. Wij horen het graag wanneer we iets voor u kunnen betekenen.